قلمه زدن گیاهان یکی روش های تکثیر گیاهان آپارتمانی است.
این روش بر حسب نوع گیاه و استعداد ریشه زایی کار بسیار ساده ای است.
البته در مواردی هم ریشه دار کردن قلمه ها فقط با استفاده از برخی هورمون ها مقدور خواهد بود.
در سایر مقالات سایت خرید گیاه آپارتمانی خواندیم که استعداد ریشه زایی از گونه ای به گونه دیگر فرق می کند.
عوامل موثر در موفق بودن قلمه زنی بستگی به زمان برداشت قلمه، سن گیاه، شرایط محیطی، رعایت نکات بهداشتی و … دارد.
روشهای مختلف قلمه زنی
۴ روش برای تهیه قلمه موجود است:
- قلمه ساقه
- قلمه ریشه
- قلمه برگ
- قلمه جوانه برگ
۱٫ قلمه ساقه
– قلمه چوب نرم (چوب سبز):
قلمه چوب نرم با قلمه های چوب سخت و نیمه سخت تفاوت آشکاری دارد .
چرا که قلمه چوب نرم انعطاف پذیری بیشتری دارد .
به طوری که می توان آن را به راحتی خم کرد
قلمه چوب نرم از شاخه های جدید و نرم بهاره و از گونه های خزان دار یا همیشه سبز تهیه می شوند.
به دلیل اینکه این قلمه ها فرصت کافی برای رشد نداشته اند مقدار مواد کریوهیدراته در آنها کمتر است.
یاس، ماگنولیا، پیراکانتا، خر زهره و بسیاری دیگر از انواع درختچه های زینتی را می توان با قلمه چوب نرم ازدیاد کرد.
معمولاً قلمه چوب نرم راحت تر و سریع تر از انواع دیگر قلمه و ظرف مدت ۵-۲ هفته ریشه دار می شوند اما به مراقبت بیشتری نیاز دارند.
چون این قلمه ها برگ دار هستند لازم است شرایط مناسب برای حفظ آب برگها فراهم شود .
دمای مناسب برای ریشه زایی این نوع قلمه حدود ۲۰ الی ۲۵ درجه سانتی گراد بوده و به مواد تنظیم کننده رشد پاسخ خوبی می دهند.
می توانید با سرزنی شاخه های اصلی، تعداد زیادی شاخه جانبی برای تهیه قلمه تولید کنید و سپس از آنها قلمه بگیرید.
قلمه چوب نرم طولی حدود ۱۲-۷ سانتی متر دارد و دارای حداقل دو گره می باشد.
این قلمه مثل قلمه چوب نیمه سخت فقط چند برگ در انتها دارد و اگر غنچه یا گل بر روی آن وجود دارد باید آن را حذف کنید.
این نوع قلمه را نمی توان مدت زیادی در هوای آزاد نگهداشت و حتی قابل خیساندن در آب نیستند .
بهتر است قلمه ها را در داخل کیسه پلاستیکی مرطوب و در جایی خنک و سایه نگهداری کنید.
– قلمه چوب نیمه سخت:
سوزنی برگان چوبی همیشه سبز بهترین گزینه برای تهیه قلمه چوب نیمه سخت هستند.
این نوع قلمه از قسمت انتهایی شاخه ی برگدار و به طول ۱۵-۱۰ سانتی متر است که برگ های پایین قلمه را باید حذف کرد
و چند برگ جوان در انتهای آن باقی گذاشت.
– قلمه علفی:
قلمه علفی معمولا از شاخه های گیاهان علفی و غالباً زینتی تهیه می شود.
این قلمه ها از شاخه های علفی و در حال رشد تهیه می شوند
شرط موفقیت در قلمه های علفی این است که از آلوده شدن آنها به امراض قارچی جلوگیری شود.
و تلاش کنید رطوبت طبیعی آن ها را با استفاده از نایلون یا شیشه روی آن حفظ کرده
و نور کافی به قلمهها جهت انجام فتوسنتز و تامین مواد غذایی برسد.
شمعدانی، داوودی، میخک و … که با قلمه علفی تکثیر می شوند.
– قلمه چوب سخت:
قلمه چوب سخت از چوب یکساله تهیه می شود
این نوع قلمه از چوب های سخت و رسیده گونه های خزان دار تهیه می شود.
معمولاً از این روش برای تکثیر گیاهان چوبی خزان دار استفاده می شود
۲٫ قلمه ریشه
این روش قلمه زدن گیاهان برای دسته گیاهان آپارتمانی مناسب است که توانایی تولید جوانه نابه جا بر روی ریشه خود داشته باشند.
بهترین موقع تولید قلمه ریشه اواخر پاییز و یا اوایل بهار است، یعنی زمانی که هنوز ریشه دهی آغاز نشده است.
ریشه های کوچک با طول کمتر و ریشه ای بزرگ با طول بیشتری تهیه می شوند
برخی گیاهان که با قلمه ریشه قابل تکثیر هستند عبارتند از: کیوی فروت، عرعر، گل ابریشم، آرالیا، به ژاپنی، سیب، سپیدار، سماق، سیاه توت و تمشک
۳٫ قلمه برگ
بعضی از گیاهان را از طریق قلمه برگ می توان تکثیر کرد.
این نوع گیاهان استعداد تولید جوانه ها و ریشه را در برگ های خود دارند
برای ریشه زایی برگهای آنها را با دمبرگ و پهنک برگ در بستر مرطوب و هوای مرطوب قرار میدهند.
مانند بنفشه آفریقایی، بگونیارکس، سانسوریا.
برای خرید سانسوریا شمشیری سبز از گلماگرام میتوانید از فروشگاه آنلاین ما دیدن کنید.
۴٫ قلمه جوانه برگ
می توان از قلمه جوانه برگ به جای قلمه برگ استفاده کرد
این نوع قلمه زمانی اهمیت دارد که در قلمه های برگ، ریشه تشکیل می شود اما شاخه تشکیل نمی شود.
البته اگر مقدار مواد گیاهی برای تهیه قلمه کافی نباشد می توان از این روش بهره جست.
زیرا از هر گره می توان به عنوان یک قلمه استفاده کرد.
عوامل موثر محیطی در ریشه زایی قلمه ها
• رطوبت: عاملی است که ظهور و رشد ریشه ها بوجود آن بستگی دارد.
• تهویه: شرط اساسی تشکیل ریشه در قلمه ها بوده و این مسئله نقش اکسیژن را در ریشه زایی روشن می نماید.
• نور شدید و روزهای بلند: به جهت افزایش شدت فتوسنتزی ریشه زایی قلمه ها را تحریک می کند.
• دما: در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد تشکیل ریشههای قلمهها تشدید میشود.
• قندها: قدرت ریشه زایی قلمه ها را افزایش می دهد.
• عنصر B (بور): ریشه زایی قلمه ها را تحریک می کند.